Kur’an-ı Kerim’in Kitap Hâline Getirilmesi ve Çoğaltılması

Kur’an-ı Kerim’in Kitap Hâline Getirilmesi ve Çoğaltılması

Vahiy Katipleri indirilen ayetleri o dönemin yazı malzemesi olan deri, ağaç kabuğu, papirüs kağıdı ve kemik gibi malzemeler üzerine yazıyorlardı. Bu belgeler üzerinde ayetlerin ve surelerin yer ve sıralarına ait bilgiler de yer alıyordu. Bu malzemelerin düzgün bir şekilde yazılıp kitap haline getirilmesi gerekiyordu.

İlk Halife Hz. Ebubekir, halifeliği döneminde Kur’an sayfalarını toplayarak bir araya getirmeyi kararlaştırdı. Bu amaçla Vahiy Katibi ve hafız olan Zeyd bin Sabit başkanlığında bir komisyon oluşturuldu. Bu komisyon çok büyük bir titizlikle Kur’an’ı bir araya getirerek kitaplaştırma işine başladı. Her ayet, Peygamberin huzurunda yazıldığına dair en az iki şahitle birlikte kabul ediliyordu. Bu şekilde iki kapak arasında toplanan Kur’an Mushafı oluşturulmuş tur. Bu asıl Mushaf daha sonra

Peygamberimizin hanımı Hz. Hafsa’ya emanet edilmiştir.

Üçüncü Halife Hz. Osman zamanında ise Kur’an, elde var olan asıl mushaf üzerinden çoğaltılarak Mekke, Basra, Kufe, Bahreyn ve Yemen gibi çeşitli merkezlere gönderilmiştir. Böylece lehçe farklılıklarından oluşabilecek kargaşaların da önüne geçilmiş oldu. Bu gün de Topkapı Sarayında Hz. Osman zamanında çoğaltılan Mushaflar bulunmaktadır. Böylece Kur’anı Kerim hem ezberlenmek hem de kitaplaştırılmak suretiyle asırlar boyunca korunarak
günümüze kadar gelmiştir.

Kur’an-ı Kerim’in İç Düzeni

Kuranıkerim çok okunan bir kitaptır. Onun daha çok ve kolay okunabilmesi için yazım ve baskı tekniklerinden yararlanarak tarih boyunca bazı düzenlemeler yapılmıştır. Bugün okuduğumuz Kuranıkerim baskılarının iç düzeni şöyledir:

4.1. Ayet:
Sureleri oluşturan bir veya bir kaç cümleden oluşan bölümlere denir. Bir sayfadan oluşan ayetler olabildiği gibi tek bir harften oluşan ayetler de vardır. Toplam 6236 ayet bulunmaktadır. (Kuranıkerim'de 6666 ayet bulunduğu bilgisi bazı ayetlerin iki ayet sayılmasından kaynaklanmış olup elimizde bulunan Kuranıkerim'in baskı düzenine uymamaktadır.)

4.2. Sure:
Kur’anı Kerim’in değişik sayıdaki ayetlerinden oluşan bölümlere sure denir. Toplam 114 sure bulunmaktadır.

Diğer bir tanımla: Kuran'ın bölümlerine sure, surenin bölümlerine de ayet denir. Buna göre ayetler bir araya gelerek sureyi oluşturur; sureler de bir araya gelerek Kuranıkerim'i oluşturur.

Örneğin "inna a'teynakel kevser" bir ayettir. Kevser suresinin tamamı ise bir suredir.
En kısa sure üç ayetten oluşan Kevser suresidir. En uzunu ise 286 ayetten oluşan Bakara suresidir. İlk sure Fatiha, son sure ise Nas suresidir.

Tevbe suresi dışındaki her bir sure başında Besmele bulunmaktadır.

4.3. Cüz:
Kur’an’ın her yirmi sayfasına bir “cüz” denilmektedir ve toplam 30 cüz bulunmaktadır.
Mekke’de indirilen surelere “Mekkî”, Medine’de indirilenlere ise “Medenî” sure denir. Sureler genellikle uzun olandan kısa olana doğru sıralanmıştır.

KAYNAK: http://www.dinibil.com/default.asp?L=TR&mid=931

--