Ahmed Şahin
a.sahin@zaman.com.tr
Ramazan2013
1. soru: Sahura kalkan kimse, yıkanması gerektiğini anlasa ne yapacak? Yıkanmaya yönelse, yemek vakti geçecek aç kalacak; yıkanmasa cünüpken sahur yemeği yemiş olacak? Gusülsüzken sahur yemeği yenebilir mi?
Cevap: Sahura kalkan cünüp kimse yaklaşan imsak dakikası sebebiyle guslünü yapmaya vakit bulamazsa ekmeğe değen elini, ağzını yıkar, normal olarak sahur yemeğini yer, sonra da guslünü yaparak orucuna devam eder. Cünüplük hali, sahur yemeye ve oruca niyet etmeye engel olmaz. Ancak bir mecburiyetin olmadığı geniş zamanlarda cünüpken yemek yeyip su içmek (tenzihen mekruh) kabul edilmiştir.
2. soru: Gusül yaparken idrar yolunda bir sızma olsa, akıntı gelse bu akıntı guslü bozar mı? Gusle yeniden mi başlamak gerekir? Yoksa idrar yolundan gelen akıntı guslü bozmaz, sadece guslün abdest olma vasfını mı bozar?
Cevap: Gusül yaparken idrar yolundan abdest bozan bir akıntı gelse, yahut dişi kanasa bu akıntı ile gusül bozulmuş olmaz. Ancak guslün abdest olma vasfı bozulmuş olur. İbadat için ayrıca abdest almak gerekir. Guslü yenilemek gerekmez.
3. soru: Gusledecek kimse banyoda dua okuyabilir mi?
Cevap: Banyoda ve tuvalette dua okunmaz. Buralar dua okunacak temiz yerlerden sayılmaz. Ancak buralara girerken, çıkarken besmele çekilir, dua okunabilir.
Gusülsüz kimse dışarıda istediği duayı okuyabilir, tesbih çekip salavat getirebilir. Tuvalet ve banyoda bunları okumak uygun olmaz.
4. soru: Emzikli bir kadın gusül yapmak mecburiyetinde iken çocuğu ağlarsa göğsünü yıkayarak çocuğunu emzirmesi uygun olur mu?
Cevap: Evet uygun olur. Bir yasak söz konusu olmaz.
5. soru: Gusülsüz kimse çevresine selam verip selam alabilir mi?
Cevap: Gusülsüz kimsenin selam verip selam almasına mani bir durumu yoktur.
Ancak gusülsüz insan manen kirli sayıldığından bir an evvel gusledip temiz hale gelmeye gayret eder. Zaten bir namaz vaktini geçirecek kadar gusülsüz kalmaya da izin yoktur.
6. soru: Sıcakta zorlanan oruçlunun suya atlayarak, ya da duş alarak serinlemesi yahut da başına ıslak mendil koyarak dayanma gücü kazanması caiz olur mu, orucunu sakatlamaz mı?
Cevap: Oruca dayanma gücü kazandıracak bu gibi serinleme tedbirleri orucu sakatlamaz, caiz olan tedbirlerden sayılır. Yeter ki bu tedbirlerde boğazdan içeriye su kaçırılmasın, hata ile oruç bozma olayı meydana gelmesin. Bu sırada su yutulurda hata ile oruç bozma gerçekleşmiş olursa, bu orucun sonra kaza edilmesi gerektiği de unutulmaz.
7. soru: Oruçlu kimsenin esans, kolonya, gül gibi şeyler koklaması orucu bozar mı?..
Cevap: Kokular orucu bozmaz. Ancak oruçlu kimsenin bozar mı bozmaz mı, diye şüphe ettiği şeylerden uzak durması, vesveseden kurtaran bir tedbir olur.
8. soru: Oruçlu kimse, abdest alırken, yahut da gusül yaparken boğazından aşağıya su kaçtığını anlasa, orucuna yine devam eder, sadece sonra hata ile bozduğu bu orucunu yeniden tutarak kaza etmesi gerekir. Bu hükmü daha önce öğrendik. Ancak hata ile bozduğu bu orucunu, artık orucum bozuldu, boşuna oruç tutmaya gerek kalmadı diyerek o gün bilerek yerse bu kimse kefaret yüklenmiş olmaz mı?
Cevap: Normalde başladığı Ramazan orucunu bilerek yiyen kimse, kefareti yüklenmiş olur. Ancak bu kimse, artık tutmak gerekmez (zannıyla!) yemiş bulunuyorsa, bu (zan!) onu kefaretten kurtarır, yediği günü sonra kaza etmekle kurtulur, diyenler çoğunluktadır. Bu sebeple, böyle hata ile oruç bozanlar, orucum nasıl olsa bozuldu diyerek yemeye devam etmemeli, orucunu sürdürmeli, sonra sakatladığı bu orucunu sağlamıyla değiştirmeliler.
Sahurda yıkanması gereken, önce yemeğini yiyebilir mi?
Oruçlunun acil sorularından bir demet...
1. soru: Sahura kalkan kimse, yıkanması gerektiğini anlasa ne yapacak? Yıkanmaya yönelse, yemek vakti geçecek aç kalacak; yıkanmasa cünüpken sahur yemeği yemiş olacak? Gusülsüzken sahur yemeği yenebilir mi?
Cevap: Sahura kalkan cünüp kimse yaklaşan imsak dakikası sebebiyle guslünü yapmaya vakit bulamazsa ekmeğe değen elini, ağzını yıkar, normal olarak sahur yemeğini yer, sonra da guslünü yaparak orucuna devam eder. Cünüplük hali, sahur yemeye ve oruca niyet etmeye engel olmaz. Ancak bir mecburiyetin olmadığı geniş zamanlarda cünüpken yemek yeyip su içmek (tenzihen mekruh) kabul edilmiştir.
2. soru: Gusül yaparken idrar yolunda bir sızma olsa, akıntı gelse bu akıntı guslü bozar mı? Gusle yeniden mi başlamak gerekir? Yoksa idrar yolundan gelen akıntı guslü bozmaz, sadece guslün abdest olma vasfını mı bozar?
Cevap: Gusül yaparken idrar yolundan abdest bozan bir akıntı gelse, yahut dişi kanasa bu akıntı ile gusül bozulmuş olmaz. Ancak guslün abdest olma vasfı bozulmuş olur. İbadat için ayrıca abdest almak gerekir. Guslü yenilemek gerekmez.
3. soru: Gusledecek kimse banyoda dua okuyabilir mi?
Cevap: Banyoda ve tuvalette dua okunmaz. Buralar dua okunacak temiz yerlerden sayılmaz. Ancak buralara girerken, çıkarken besmele çekilir, dua okunabilir.
Gusülsüz kimse dışarıda istediği duayı okuyabilir, tesbih çekip salavat getirebilir. Tuvalet ve banyoda bunları okumak uygun olmaz.
4. soru: Emzikli bir kadın gusül yapmak mecburiyetinde iken çocuğu ağlarsa göğsünü yıkayarak çocuğunu emzirmesi uygun olur mu?
Cevap: Evet uygun olur. Bir yasak söz konusu olmaz.
5. soru: Gusülsüz kimse çevresine selam verip selam alabilir mi?
Cevap: Gusülsüz kimsenin selam verip selam almasına mani bir durumu yoktur.
Ancak gusülsüz insan manen kirli sayıldığından bir an evvel gusledip temiz hale gelmeye gayret eder. Zaten bir namaz vaktini geçirecek kadar gusülsüz kalmaya da izin yoktur.
6. soru: Sıcakta zorlanan oruçlunun suya atlayarak, ya da duş alarak serinlemesi yahut da başına ıslak mendil koyarak dayanma gücü kazanması caiz olur mu, orucunu sakatlamaz mı?
Cevap: Oruca dayanma gücü kazandıracak bu gibi serinleme tedbirleri orucu sakatlamaz, caiz olan tedbirlerden sayılır. Yeter ki bu tedbirlerde boğazdan içeriye su kaçırılmasın, hata ile oruç bozma olayı meydana gelmesin. Bu sırada su yutulurda hata ile oruç bozma gerçekleşmiş olursa, bu orucun sonra kaza edilmesi gerektiği de unutulmaz.
7. soru: Oruçlu kimsenin esans, kolonya, gül gibi şeyler koklaması orucu bozar mı?..
Cevap: Kokular orucu bozmaz. Ancak oruçlu kimsenin bozar mı bozmaz mı, diye şüphe ettiği şeylerden uzak durması, vesveseden kurtaran bir tedbir olur.
8. soru: Oruçlu kimse, abdest alırken, yahut da gusül yaparken boğazından aşağıya su kaçtığını anlasa, orucuna yine devam eder, sadece sonra hata ile bozduğu bu orucunu yeniden tutarak kaza etmesi gerekir. Bu hükmü daha önce öğrendik. Ancak hata ile bozduğu bu orucunu, artık orucum bozuldu, boşuna oruç tutmaya gerek kalmadı diyerek o gün bilerek yerse bu kimse kefaret yüklenmiş olmaz mı?
Cevap: Normalde başladığı Ramazan orucunu bilerek yiyen kimse, kefareti yüklenmiş olur. Ancak bu kimse, artık tutmak gerekmez (zannıyla!) yemiş bulunuyorsa, bu (zan!) onu kefaretten kurtarır, yediği günü sonra kaza etmekle kurtulur, diyenler çoğunluktadır. Bu sebeple, böyle hata ile oruç bozanlar, orucum nasıl olsa bozuldu diyerek yemeye devam etmemeli, orucunu sürdürmeli, sonra sakatladığı bu orucunu sağlamıyla değiştirmeliler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder